Eins og nafnið gefur eflaust smá til kynna þá verður þessi bakþanki eilítið þunglyndislegur. Eitthvað sem á ensku myndi kallast ‚dark‘. Rétt er að taka fram að þessi skrif fjalla að miklu leiti um sjálfsskaða og gæti það verið ‚triggerandi‘ fyrir suma.

Ég ætla að gefa ykkur smá hugsunartilraun (e. thought experiment). Ýmindaðu þér að þú lifir í heimi þar sem allir hafa takka til að binda enda á líf sitt. Með einum takka deyrðu, þá og þar, friðsamlega og án alls sársauka. Hnappurinn væri einhvern veginn alltaf tengdur við þig, hann væri alltaf til taks og á þinni persónu. Takkinn og allt hans kerfi væri vel aðgengilegt, til dæmis er takkinn á kefli svo það sé hægt að ýta á hann auðveldlega með einum þumalfingri.

Þessi takki, hvernig sem hann lítur í þinni hugsun, er aldrei fyrir en hann birtist í hendinni þinni þegar þú kallar eftir honum með einhverri ákveðinni handahreyfingu. Mikilvægt er að taka fram að þessi takki er ekki það eina sem drepur þig, þú getur ennþá dáið úr elli og þú getur ennþá blætt út eða fengið krabbamein og allt svoleiðis.

Ígrundaðu þennan heim aðeins eins og þetta sé veruleikinn. Hverjar yrðu afleiðingarnar? Hvenær myndir þú ýta á takkann og hvenær ekki? Ég skal bæta smá í þessa hugsunartilraun ef þess skyldi þurfa.

Þú verður fyrir skotárás úti á götu. Þú liggur núna í þínum eigin blóðpolli á köldu malbikinu klukkan hálf fjögur að nóttu til og þú emjar af sársauka. Í þessum aðstæðum og í þessum heimi, hvað gerir þú? Ýtir þú á takkann og endar þjáningar þínar ásamt lífinu þínu eða tekur þú sénsinn á því að fá læknisaðstoð í tækar tíð?

Ef þessi hugsunartilraun er nú þegar ekki að valda heilabrotum, þá ætti þetta að hjálpa;

Ýmindaðu þér að þú ert á mjög dimmum stað andlega og þú hefur verið það í nokkurn tíma. Þunglyndi þitt er í sögulegu hámarki og er þú situr í keng út í horni grátandi, tekur þú takkann þinn, heldur þéttingsfast um hann og íhugar að binda enda á þetta allt saman.

Þú vilt drepa þig. Þú strýkur rauða hnappinum með þumalfingri og kreistir allt í hendinni. Þú byrjar að skjálfa, þumalfingur þinn virðist ekki vilja ýta á hnappinn. Að lokum eftir bardaga líkamans og heilans, þá vinnur líkaminn og þú sleppir takkanum og þú klárar að gráta án þess að vilja ýta á takkann.

Spólum núna aðeins áfram og eftir nokkra mánuði/vikur ertu ánægður, þú ert sáttur. Þú liggur við hliðina á ástinni lífi þínu, þið eruð að kúra. Þér líður vel. Þú vilt líða svona að eilífu. Þú byrjar að brosa. Þér finnst eins og ekkert geti haft neikvæð áhrif á þig, ekkert getur komið þér úr jafnvægi. Þú ert þakklátur fyrir lífið, fyrir þessa ánægjutilfinningu. Þú ert þakklátur fyrir fallegu og mögnuðu konuna sem er við hliðina á þér. Þú ert þakklátur fyrir lífið, fyrir allt. Þú hugsar um lágpunktana sem þú hefur lent í, þú manst hjólförin sem þú varst í fyrir nokkrum mánuðum/vikum.

Þú ert þakklátur fyrir að vera ekki lengur á þessum stað andlega. Þú byrjar að gráta, af hamingju, af ánægju, af þakklæti. Þú ert þakklátur fyrir líf þitt eins og það er og þú vilt aldrei að það breytist, þú vilt ekki eiga á hættu að það versni. Þú tekur upp takkann þinn og heldur honum þétt í hendinni, þú grætur enn og út af sömu ástæðum og áður. Þú ert ekki leiður yfir því að hamingjan sé að fara hætta af því þú ert ánægður með að það hafi gerst. Þú ert þakklátur fyrir að það hafi gerst. Og með þá hugsun í fyrrúmi ýtirðu á takkann. Þú ýtir á takkann og þú deyrð. Þú deyrð, glaður og ánægður maður.

Var það þess virði? Var eitthvað af því þess virði? Hefðir þú átt að halda áfram að lifa? Ættir þú að hafa drepið sjálfan þig á lágpunktinum í lífi þínu eða hefðirðu verið að drepa þig of seint?

Þessi hugsunartilraun varð til við mína ígrundun á setningu sem heimspekingurinn Emil Cioran setti fram; „Það er ekki þess virði að nenna að drepa þig þar sem þú drepur þig alltaf of seint.“

Það er ekkert í lífinu fullkomið. Það er ekkert í þessu lífi sem með réttu má teljast fullkomið. Ég, þú, hundurinn minn, húsið þitt, ekkert af þessu er fullkomið. Öll höfum við okkar veikleika og það á líka við um dýr og dauða hluti.

Það er ekkert í lífinu fullkomið, og það er fullkomið.

Þessi skoðun er sameiginleg meðal margra heimspekinga, einn sá þekktasti af þeim er sennilega hinn merki Slavoj Zizek. En það skal ekki taka af því að þessi bakþanki er minn bakþanki og mínar hugsanir um málefnið. Þó ég hafi heyrt og lesið hugsanir Zizek þá tel ég mig alls ekki nógu öruggan í það að segja hvað hann meinar. Þetta er einungis mín túlkun.

Fullkomnun er lygi, uppspuni svo við fáum samhengið. Þetta er mikilvæg lygi, frá þessum lyga kemur ástin. Ef þú ert með fullkomnun þá ertu með óspennandi og óskrifað blað. Ef þú værir fullkominn þá værir þú ekkert spennandi. Það myndi enginn hugsa „Guð minn almáttugur, hann er fullkominn“ heldur myndi fólk sennilega ekki hugsa neitt sérstakt. Það væri ekkert athugavert við þig. Þú værir bara „bleh“.

En þessi blekking um fullkomnun er mikilvæg, líkt og kom fram. Sú blekking að fullkomnun sé möguleg er það sem gerir eitthvað fullkomið. Um leið og við sjáum einhvern sem hefur einhverja veikleika þá hugsum við kannski „hann er næstum því fullkominn“. Við myndum kannski hugsa „Hann væri fullkominn bara ef...“ en það er út af þessu samhengi sem við höfum eftir að hafa blekkt okkur um að fullkomnun sé til.

Þessir veikleikar sem við sjáum eru í raun bara eiginleikar. Þetta eru þeir eiginleikar sem við föllum fyrir þegar við erum hrifin af einhverjum. Við föllum fyrir þeirri ýmind að einhver gæti verið fullkominn. Þetta hljómar kannski ekki vel en þetta er í raun svo fallegt.

Við elskum ekki þrátt fyrir, við elskum afþví. Við elskum ekki þrátt fyrir hina og þessa veikleika heldur elskum við út af hinum og þessum eiginleikum.

Það er ekkert í lífinu fullkomið, og það er fullkomið.

Ég var í miðjum leiklistartíma í Framhaldsskólanum í Garðabæ þegar við fengum það heimaverkefni í hendurnar að skrifa ljóð, bæði reglubundið og óformlegt. Til útskýringar þá ber þessi leiklistaráfangi undirtitilinn Skapandi Skrif og eins og nafnið ber til kynna þá lærum við skapandi skrif í þessum áfanga. Við lærum ýmiskonar rithátt sem tengist sköpun, til að mynda lærum við að skrifa smásögu, örsögu, pistla, bakþanka líkt og þennan og við lærum að skrifa ljóð. Ég legg samt sem áður áherslu á að þessi áfangi flokkast sem leiklistaráfangi.

Í þessum Skapandi Skrif tíma uppskar kennarinn mikið umtal um komandi verkefni, að skrifa ljóð. Margir áttu við spurningum engin svör og beindu þar af leiðandi flest öllum spurningum á borð kennarans. Í gegnum kliður og spjall mátti heyra kennarann svara öllum þeim spurningum sem voru gólaðar og gaspraðar í átt kennarans. Ein spurning vakti þó athygli frekar en aðrar, eða réttara sagt þá rak ég upp stór augu við svari kennarans sem kom í kjölfarið. Þessi spurning var svo hljóðandi; „Má skrifa ljóðið á ensku?“ og kennarinn svaraði um hæl „Nei, þú ferð bara í enskuáfanga ef þú villt skrifa á ensku.“

Versta við þetta fannst mér vera að þessi áfangi er ekki íslenskuáfangi. Eins og tekið var fram í upphaf þessa bakþanka þá er Skapandi Skrif áfanginn leiklistaráfangi. Ef þetta er hvorki íslensku- né enskuáfangi, af hverju skiptir tungumálið þá máli á þessum forsendum sem kennarinn gaf upp?

Vitaskuld á kennarinn að efla notkun á íslenskri tungu og hvetja krakkana til þess að mæla á móðurmáli sínu, en að alfarið banna ensk orð finnst mér alveg út í hött. Það á að vera listræn ákvörðun réttur hvers og eins ljóðahöfunda að á ákvarða nákvæmlega hvaða orð á að skrifa og hvernig á að skrifa það. Ljóð á að vekja upp tilfinningar, fá fólk til þess að tengja. Ljóð eiga að vera í fáeinum orðum, þær hugsanir sem við höfum hugsað en gátum ekki sett í orð. Ef til vill þá getur höfundur ljóðsins vel ýmindað sér að hafa allt ljóðið á ensku nema síðustu línuna til þess að ljóðið hafi einhver ákveðin áhrif á lesandann. Að gefa tilvonandi ljóðahöfundum ekki tækifæri á því að fá fullt listrænt vald á eigin ljóði er að mínu mati eins og segja má á góðri íslensku; Fucking bullshit!